NAVO-top 2025: politie bereidt zich voor op grote veiligheidsoperatie

‘We staan als politie niet alleen aan de lat om deze top tot een succes te maken’, benadrukt nationaal commandant Willem Woelders, die vanuit zijn functie verantwoordelijk is voor de voorbereidingen op de NAVO-top. ‘We werken nauw samen met Defensie en de Koninklijke Marechaussee. En ook van ministeries, gemeentes en andere betrokken organisaties wordt veel voorbereidend werk gevraagd. Maar omdat politiewerk zo zichtbaar is voor alle Nederlanders, vinden we het belangrijk om inzicht geven in de impact die deze top op onze organisatie heeft.’

Evenementen

In een brief aan de burgemeesters vraagt korpschef Janny Knol terughoudend om te gaan met vergunningverlening voor evenementen in de periode tijdens en rond de NAVO-top. ‘Dit zodat rondom de NAVO-top in feite sprake is van een evenementluwe periode. Hierdoor houdt de politie voldoende capaciteit beschikbaar om, naast het reguliere werk, zorg te dragen voor een goed verloop van de NAVO-top.’

‘De aard van deze top, het complexe (geopolitieke) dreigingsbeeld en de grote omvang maken de organisatie ervan een forse opgave’, schrijft de korpschef. Zij kondigt aan zelf ook maatregelen te nemen om voldoende capaciteit vrij te spelen. ‘Het beroep op de politie in het kader van de NAVO-top heeft desondanks gevolgen voor de beschikbare politiecapaciteit voor andere evenementen in de zomer van 2025.’

Grootste ooit

Tijdens de top worden tientallen staatshoofden, regeringsleiders en ministers en hun delegaties begeleid en beveiligd tijdens hun reisbewegingen van en naar luchthavens en hotels. Ook de locatie waar de top plaatsvindt wordt streng beveiligd. Woelders: ‘Het is voor een deel gewoon ons werk. En voor een deel is het uniek. Zowel qua inhoud als qua omvang en inzet van mensen en middelen is het de grootste veiligheidsoperatie in Nederland ooit. Iedereen gaat hier iets van merken.’

Als voorbeeld noemt Woelders de Nuclear Security Summit in 2014: ‘Toen ging het bijvoorbeeld om verkeersomleidingen en afgesloten snelwegen. Het luchtruim werd door Defensie extra bewaakt. Dergelijke maatregelen gaan we nu ook zien.’

In de voorbereidingen wordt weinig aan het toeval overgelaten, vertelt de nationaal commandant: ‘We brengen mogelijke dreigingen in kaart en werken momenteel scenario’s uit. Maar voor een deel is het ook heel praktisch: politieauto’s en motoren moeten eerder hun onderhoud krijgen. Updates van IT-systemen worden naar voren gehaald. Extra opleidingen worden gepland. En zo kan ik nog wel even doorgaan.’

Kritisch naar eigen plannen

‘Het is belangrijk dat we tijdig en eerlijk het gesprek voeren over de gevolgen van de extra politie-inzet’, zegt Woelders. ‘Er wordt al heel veel gevraagd van collega’s. Denk alleen al aan alle ME-inzetten bij demonstraties en het voetbal. We kijken kritisch naar onze eigen plannen voor 2025 en waar we keuzes kunnen maken. Ook voor gemeentes en evenementenorganisaties is het van belang om nu al na te denken over de impact van deze NAVO-top volgend jaar.’

Verlofbeperking

Om te kunnen voldoen aan de grote capaciteitsvraag en extra inzet rondom de top, geldt voor alle politiemedewerkers een verlofbeperking. Net als verlof tijdens de zomervakantie, wordt verlof in de periode rondom de NAVO-top pas aan het eind van het jaar toegewezen. Voor die tijd wil de politie de exacte capaciteitsvraag in kaart hebben gebracht. Willem Woelders: ‘Niet alleen tijdens de NAVO-top zijn extra politiemensen nodig.  Ook voorafgaand aan de top, in verband met de opbouw, oefeningen en andere voorbereidingen. Een deel van het werk van politiemensen die worden ingezet bij de top, moet bovendien door anderen worden opgevangen.’

Maximale sterkte

Specifieke aandacht gaat volgens Woelders uit naar de mobiele eenheid (ME), die bij grootschalige evenementen kan worden ingezet om verstoring van de openbare orde te voorkomen en groepen mensen te begeleiden. Een plan om de ME op maximale sterkte te brengen wordt versneld uitgevoerd: ‘Komende maanden worden extra opleidingsdagen gepland en nieuwe collega’s opgeleid. Daarnaast vragen we collega’s die mogelijk juist de komende maanden willen stoppen met hun ME-werk, om hun reguliere termijn van vijf jaar af te maken of zelfs langer te blijven. Zo proberen we de uitstroom te beperken.’

Kennis, kunde, ervaring

Woelders besluit: ‘Wij hebben als Nederlandse politie de kennis, kunde en ervaring in huis. Net als veel collega’s vind ik het ook wel een eer om dat aan de wereld te kunnen laten zien. Dat deden we al eens in 2014. We hebben van de Nuclear Security Summit geleerd, maar zijn inmiddels ook gegroeid als nationale politie en hebben veel ervaring opgedaan. De aard en omvang van de NAVO-top in 2025 en het complexe geopolitieke beeld, maken dit een nog forsere operatie dan in 2014. Maar met de lessen van toen en de tijdige start van de voorbereidingen nu, kunnen wij dit in 2025 opnieuw.’