Bij spoed: 112
Geen spoed: 0900-8844

Geweldsaanwendingen Politie 2022

Agenten kwamen vorig jaar in ruim 20.000 situaties terecht waarbij zij zich - 33.584 keer - genoodzaakt voelden om geweld toe te passen. De politie wil leren van toegepast geweld om letsel zoveel mogelijk te voorkomen en de situatie met zo weinig mogelijk geweld weer onder controle te krijgen.

Geweld door politieambtenaren

Bij de politie is het geweldsmonopolie belegd. Voor het toepassen van geweld gelden strikte regels, benadrukt Frank Paauw, portefeuillehouder Conflict en Crisis Beheersing (CCB). ‘Het geweldsmonopolie schept verplichtingen en brengt een grote verantwoordelijkheid met zich mee. Politiewerk is mensenwerk, gelukkig maar. Vaak maken we in een fractie van een seconde goede inschattingen, maar helaas pakt het soms niet goed uit. Het is aan ons om daarvan te leren. “Is het goed gegaan? Heb ik het in deze situatie goed gedaan? Zou ik het een volgende keer weer zo doen?” Als een politiemedewerker en de organisatie zichzelf dat soort vragen stelt, leer je met elkaar van geweld.’

Rapport over geweld
Vandaag is het rapport Geweldsaanwendingen door politieambtenaren 2022 gepresenteerd. Belangrijk om te doen, vindt Paauw: ‘Het geeft de samenleving en ons inzicht in hoe wij onze geweldsmiddelen inzetten. Het is belangrijk dat wij het lichtst mogelijke middel kiezen als we geweld moeten gebruiken; met zo weinig mogelijk letsel en met maximale aandacht voor de veiligheid van betrokkenen en politiemensen. Wat mij zorgen baart, is het geweld dat we noodgedwongen moeten inzetten tegen kwetsbare mensen. De zorg voor hen is doorgaans geen politietaak, aangezien veel mensen met verward gedrag die met de politie in aanraking komen niet of nauwelijks overlast gevend, crimineel of gevaarlijk zijn.'

Leren
‘Politiemensen moeten in een veranderende maatschappij veilig hun werk kunnen doen. Dat verdienen zij en de burgers voor wie wij werken. Dat vraagt om maximale toe- en uitrusting van medewerkers.’ Als voorbeeld noemt Paauw de aanpassing van trainingen en tactieken van de Mobiele Eenheid (ME). ‘Om de ME met haar tijd mee te laten gaan en toekomstbestendig te maken, gaan de trainingen en tactieken op termijn op de schop.’

Daarnaast pleit de portefeuillehouder ervoor dat er sneller toestemming van het Openbaar Ministerie komt om sociale media-kanalen beter in de gaten te kunnen houden. ‘We moeten werken aan onze digitale informatiepositie en een digitale wijkagent instellen. Dat kan helpen om vroegtijdig op situaties in te spelen.’ Ook de-escalerend communiceren ziet Paauw als een belangrijk leerpunt. Het is volgens hem een effectieve manier om de angel eruit te halen. In woord, maar ook in gebaar en gedrag. De Politieacademie heeft voor zowel nieuwe als al opgeleide agenten trainingen op het gebied van de-escalerende communicatie.

Stroomstootwapen
Paauw ziet dat de samenleving verandert. ‘Dat dwingt ons om nog zorgvuldiger om te gaan met de inzet van geweldsmiddelen. Juist om te voorkomen dat je in een neerwaartse geweldsspiraal terechtkomt.’ De portefeuillehouder is in dit opzicht tevreden met de komst van het stroomstootwapen in 2022. ‘Het stroomstootwapen is een waardevolle aanvulling en heeft bewezen dat in driekwart van de inzetten van dit middel, dreigen al voldoende is om de situatie onder controle te krijgen. Dat betekent minder letsel en minder geweld.’

‘Geweld is altijd lelijk en heftig’, benadrukt de portefeuillehouder tot slot. ‘Het is en blijft belangrijk dat de politie het lichtst mogelijke geweldsmiddel gebruikt als een situatie daar om vraagt. Politiewerk blijft natuurlijk mensenwerk, waarbij in een fractie van een seconde agenten moeten beslissen hoe ze het beste kunnen handelen. Een foutloze politie kan ik daarom niet toezeggen. Een betrokken en dienstbare politie kan ik wel garanderen.’

Hier vindt u het rapport Geweldsaanwendingen door politieambtenaren 2022.