Vaar mee met de politie

Lees de 10 vragen over de veiligheid op het water en kijk mee naar de YouTube-serie van de politie op het water. De politie laat zien wat zij samen met de partners doen op het water.  

1. Wie is er verantwoordelijk voor de handhaving op het water?

In Nederland zijn er meerdere handhavers op het water. Dat heeft te maken met het feit dat diverse wateren onder verschillende vaarwegbeheerders vallen. De belangrijkste noemen we hier: 

• De Landelijke Eenheid, Dienst Infrastructuur van de politie (waterpolitie)
• Rijkswaterstaat
• De Provincies 
• De Waterschappen 
• Lokale vaarwegbeheerders  
• De verschillende havenbedrijven

2. Wat doet de politie op het water?

De politie houdt toezicht op zowel de beroeps- als recreatievaart. En op de Noordzee buiten de kustlijn (de zogeheten territoriale wateren). Wij controleren bijvoorbeeld boten en jetski's in recreatiegebieden en ladingen van schepen op rivieren en zee. Ook ondersteunt de politie bij evenementen zoals Sail Amsterdam of de intocht van Sinterklaas. Tot slot helpen de medewerkers van de politie bij de opsporing van mensen die op zee vermist zijn geraakt.

3. Wat zijn de taken van de politie op het water?

• Eerste opvang bij incidenten in de beroeps- en recreatievaart en ziet toe op een juiste naleving van de vaarregels
• Veiligheid op het hoofdvaarwegennet bewaken, door controle op snelheid, alcoholgebruik, vaartijdenwet en naleving van Arbowetgeving.
• Ernstige scheepvaartongevallen behandelen en de toedracht onderzoeken.
• Schepen controleren, onder meer lading, diploma’s en veiligheid.
• Vervoer van gevaarlijke stoffen en afvalstoffen controleren.
• Opsporingsonderzoek naar zaken als ladingsdiefstal, fraudes met documenten en witwassen van crimineel vermogen.
• Onderzoek naar gestolen vaartuigen.
• Op de milieuregels letten. De politie controleert op verontreiniging op zee en zorgt voor het milieu van aangewezen natuurgebieden.
• Ingrijpen bij overlast in recreatiegebieden, tijdens dregwerkzaamheden of bij scheepsongevallen.

4. Wat zijn de vaarregels op het water?

• Verander niet plotseling van koers.

• Zorg dat u rondom goed zicht heeft en kijk regelmatig achterom.
• Gebruik op tijd de juiste navigatieverlichting.
• Anker niet bij bruggen, sluizen, werkschepen met uitstaande ankers en in het midden van een vaarwater.
• Voorkom laveren op drukke vaarroutes en houd het midden vrij voor grote schepen.
• Blijf uit de buurt van visnetten. Deze worden meestal gemarkeerd door zwarte of gele vlaggetjes. Of door een bord met een groen/ witte ruit. De groene kant duidt de veilige passeerzijde aan.
• Bewaar de rust in de natuur- en woongebieden.
• Beperk het overmatig geluid van radio en overige muziekinstallaties.
• Bezorg uw omgeving geen overlast.
• Zwemmen in de vaargeul, bij bruggen, sluizen en wachtplaatsen is niet toegestaan.
• Voor het besturen van snelle motorboten is een vaarbewijs verplicht. Dit zijn alle boten die sneller kunnen varen dan 20 km/u. De vaarbewijsplicht geldt ook voor niet-snelvarende boten die langer zijn dan 15 meter.
• Vaar alcoholvrij. De wettelijke grens op het water ligt op 0,5 promille. Er wordt gecontroleerd, de boetes zijn hoog!

5. Hoe oud moet je zijn voor het besturen van een boot?

Voor het besturen van een open motorboot moet u minimaal 12 jaar zijn. Aan het besturen van een zeil- of roeiboot zit geen minimale leeftijd verbonden. Bent nog onder de 16 jaar? Dan mag u boot niet sneller varen dan 13 kilometer per uur. De boot mag maximaal 7 meter lang zijn.

6. Wanneer heb je een vaarbewijs nodig?

Als u boot langer is dan 15 meter, of als het een snelle motorboot is, dan heeft u een vaarbewijs nodig. Snelle motorboten zijn alle boten die sneller kunnen varen dan 20 kilometer per uur. Dat geldt ook voor waterscooters, jetski's en rubberbootjes, zodra de combinatie boot en motor sneller kan varen dan 20 kilometer per uur. Voor het besturen van een snelle motorboot moet u minimaal 18 jaar zijn en is een vaarbewijs verplicht. Ook moet de boot geregistreerd zijn bij de Rijksdienst voor Wegverkeer.

7. Maximale snelheid op het water

Een snelle motorboot mag niet sneller varen dan 20 km per uur ten opzichte van het water. Plaatselijk kunnen echter vaarwegen of gedeelten daarvan zijn aangewezen waarop dit verbod niet van toepassing is, dan wel waarop een andere maximumsnelheid van toepassing is. Let op: de snelheid op het water wordt niet altijd aangegeven met borden langs het water. Zorg van tevoren dat u weet hoe snel u ergens mag varen.

Sneller varen dan 20 kilometer per uur is nooit toegestaan:

• binnen een afstand van 20 meter uit de oever;
• binnen 50 meter van een zwem- of aanlegrichting;
• nabij wedstrijden, waterfeesten, demonstraties of soortgelijke gebeurtenissen;
• bij een zicht van minder dan 500 meter;
• in een haven;
• in de tijd tussen zonsondergang en zonsopgang.

8. Wat zijn de regels voor alcoholgebruik op het water

• U mag niet met een schip (laten) varen als je (als schipper) onder invloed bent van alcohol. Het alcoholgehalte van uw bloed mag niet hoger zijn dan 0,5 promille. Dit geldt zowel voor de pleziervaart als voor de beroepsvaart.

9. Waar moet ik nog meer rekening mee houden als ik het water op ga?

• Zorg dat de boot (technisch) in orde is voor je gaat varen. Zorg voor volle, schone tanks, volle accu’s, controleer het koelwater en het motoroliepeil. Check de weersverwachting. Weet waar je gaat varen, neem actuele waterkaarten en de almanak mee. Check eventuele stremmingen. Ken de vaarregels en handel daarnaar. Kijk goed om je heen en houd uitkijk. Zorg dat je zelf ook gezien wordt. Draag een reddingsvest aan dek.
• Hou rekening met elkaar.
• Vaar een duidelijke koers: vaar zoveel mogelijk aan de rechterkant (stuurboordkant) van het vaarwater. Verander niet plotseling van koers. Laat andere schippers duidelijk zien wat je van plan bent. Blijf uit de dode hoek van vrachtschepen. Ze hebben voor de boeg een dode hoek, van soms wel 350 meter. Kies koers en snelheid zo, dat je uit die dode hoek blijft. Vuistregel: als je de schipper in zijn stuurhut kunt zien, kan hij jou ook zien. Geef beroepsvaartuigen de ruimte. Ze zijn groot en zwaar. Ze kunnen niet snel stoppen en hebben veel manoeuvreerruimte nodig. Houd rekening met de golfslag en de zuiging die vrachtschepen veroorzaken.
• Dring bij bruggen en sluizen niet voor, sluit aan bij de wachtende schepen. Blijf niet ronddobberen, maar gebruik de wachtsteiger. Passeer de geopende brug vlot en veilig. Zorg dat je in een sluis aan beide kanten kunt afmeren, dus hang aan weerszijden stootwillen op. Geef tijdig een lange stoot met de scheepstoeter om anderen op gevaar te wijzen. Gebruik de marifoon (zend- en ontvangstinstallatie), dit is de beste manier om contact te maken met andere schippers en verkeersbegeleiders. Voor marifoongebruik moet je wel examen doen.

10. Wat zijn de belangrijkste gedragsregels op het water?

• Maak plezier op het water, maar veroorzaak geen overlast voor anderen. Zoals met luide muziek.
• Vaar veilig en niet te hard.
• Houd het water en de omgeving schoon. Neem afval mee of gooi het in de afvalbak.
• Recreëer alleen op openbare toegankelijke plaatsen.

Ervaart u toch overlast op het water?

Vaaroverlast kan gemeld worden bij de gemeente. Ervaart u overlast van boten die schade veroorzaken op het water of flinke geluidsoverlast? Bel dan 0900-8844. Geef de politie een duidelijke omschrijving van de overlastgevers en hun boot. Maak ook als het kan een film of foto met uw mobiele telefoon van de boot. Dan kan de politie met uw melding aan de slag.