Korpschef Henk van Essen: ‘We kunnen en moeten leren van OVV-rapport’
De politie onderschrijft de conclusies en de aanbevelingen van Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) over het stelsel Bewaken en Beveiligen en de beveiligingssituatie van de broer van kroongetuige Nabil B., advocaat Derk Wiersum en misdaadverslaggever Peter R. de Vries. ‘De OVV maakt duidelijk dat het huidige stelsel Bewaken en Beveiligen niet langer voldoet’, zegt korpschef Henk van Essen in een eerste reactie op het vandaag verschenen onderzoeksrapport. ‘Zeker binnen de context van een verharde georganiseerde misdaad, waarin criminelen geen enkel middel schuwen om hun belangen veilig te stellen.’
Wat de politie betreft ligt er een zorgvuldig opgesteld en grondig beschreven onderzoeksrapport. En hoewel de vaststellingen van de OVV soms pijnlijk zijn, deelt de politie ze wel. De aanbevelingen van de OVV zullen de politie meer houvast bieden om – onder eenduidig gezag en centrale sturing – het werk binnen bewaken en beveiligen uit te voeren en betere bescherming te bieden aan te beveiligen personen.
De politie realiseert zich dat de pijn die is veroorzaakt niet kan worden weggenomen. Korpschef Henk van Essen: ‘We zijn onvoldoende tegemoet gekomen aan zorgen die leefden bij te beveiligen personen en hun dierbaren. We kunnen en moeten er wel van leren. Binnen een stelsel bewaken en beveiligen zouden voor dit type bedreigingen door nietsontziende criminelen, dreigingsinschattingen, optimale informatiedeling en de meest adequate beveiligingsmaatregelen vanzelfsprekend moeten zijn.'
Hervorming
Een van de belangrijkste conclusies van de OVV vindt de politie dat het stelsel bewaken en beveiliging niet is ingericht op de huidige dreiging vanuit de hoek van de zware criminaliteit. Zeker niet wanneer criminelen vervangende doelwitten kiezen als hun oorspronkelijk beoogde doelwit buiten bereik is. Het leidt tot een vrijwel onbeperkte en oneindige vraag naar bewaking en beveiliging. ‘De OVV stelt terecht dat een hervorming van het stelsel nodig is om de voortdurende dreiging vanuit nietsontziende criminelen het hoofd te kunnen bieden. Het huidige stelsel is niet toekomstbestendig.'
Behalve eenduidig gezag en centrale sturing, ziet de politie binnen het nieuwe stelsel ook de noodzaak voor nieuwe wetgeving. Daarin moet bijvoorbeeld worden vastgelegd welke bevoegdheden medewerkers van bewaken en beveiligen hebben om zelf onderzoek te doen naar informatie die kan bijdragen aan een accurate dreigingsinschatting. Nu is bewaken en beveiligen voor die informatie nog afhankelijk van informatie van de recherche.
Ook pleit Van Essen met de OVV voor meer duidelijkheid over de zorgplicht van de overheid ten aanzien van te beveiligen personen. ‘Nu is te onduidelijk wat de plicht van de overheid is ook als iemand niet wil meewerken aan zijn beveiliging en waar de grens ligt aan verzoeken van te beveiligen personen.’
Gelijkwaardigheid
De politie onderschrijft ook het pleidooi van de OVV voor meer gelijkwaardigheid tussen de ‘kolommen’ bewaken en beveiligen, opsporing en intelligence. ‘Hoewel iedereen binnen de politie werkt aan veiligheid, is er sprake van verschillende domeinen. De verbinding tussen die domeinen moet en kan beter, zeker waar het gaat om informatiedeling,' zegt Van Essen.
Op dat vlak zijn de afgelopen jaren stappen gezet. Zo vinden tegenwoordig binnen de politie overleggen plaats waar de disciplines opsporing, intelligence, bewaken en beveiligen informatie delen. Ook is het bewustzijn binnen opsporingsonderzoeken over mogelijke dreigingen vergroot. Er wordt steeds vaker actief gerechercheerd op mogelijke dreiging. Op dreigingen wordt vervolgens opsporingscapaciteit ingezet.
Hoofdtaak
Ook op andere vlakken zijn verbeteringen doorgevoerd. Vanwege de toenemende vraag is bewaken en beveiligen binnen de politie een hoofdtaak geworden. Dat heeft onder meer geleid tot de oprichting van een nieuw team van 275 politiemensen en uitbreiding van de Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB), die is belast met het hoogste niveau van beveiliging.
Garanderen
Het OVV-rapport stimuleert de politie om de ingezette verbeteringen voortvarend door te zetten. Van Essen: ‘Hoewel de overheid nooit 100 procent veiligheid kan garanderen, verdienen bedreigde mensen maximale veiligheid. Het OVV-onderzoek gaat ons helpen die te bieden.’