Bij spoed: 112
Geen spoed: 0900-8844

Peter werd slachtoffer van identiteitsfraude

Een leeggeplunderde beleggingsrekening, meerdere bankrekeningen die op zijn naam werden geopend en allerlei pakketjes die hij wel moest betalen, maar nooit besteld had. Het overkwam de 71-jarige Peter *. Meerdere keren deed hij aangifte van online fraude en oplichting. De oplichters hadden zijn online profiel gekocht op de Genesis Market, die deze week door de FBI is opgerold. Met de kant en klare online persoonsprofielen, die op deze online markt werden verkocht, konden criminelen iemands digitale leven volledig overnemen.

Cubercrime, vingerafdruk, knop enter

Het is december 2020, kort voor oud en nieuw, als Peter een vreemd sms’je krijgt. ‘Een bank meldde me dat er een wijziging was van mijn telefoonnummer.’ Peter doet wat tegenwoordig iedereen met gezond verstand zou doen. ‘Ik heb hierop niet gereageerd’, zegt hij. ‘Omdat ik vermoedde dat het valse informatie was. Ik had namelijk geen account bij die bank.’
Ruim een maand later ontvangt Peter een brief van PostNL waarin staat dat alle post op zijn naam van vanaf 5 februari 2021 zal worden doorgestuurd naar een nieuw adres. Welke adres dat is, staat niet vermeld. ‘Kort daarna heb ik gebeld met de klantenservice van PostNL om deze wijziging ongedaan te maken. Ze gaven geen informatie wie ervoor verantwoordelijk was, evenmin naar welk nieuwe adres mijn post dan gestuurd zou worden. Wel dat de situatie meteen werd hersteld.’

Pincode

Op woensdag 17 feb 2021 belt de postbode aan. ‘Hij vroeg me of er iets mis was met ons adres’, vertelt Peter. ‘Hij liet me een envelop zien, waarop stond dat ons adres niet meer moest worden herleid naar een adres in Amsterdam. Bij de post zat ook een brief van de bank met een pincode voor een nieuw rekeningnummer op mijn naam. Ik snapte er niets van, want ik had helemaal geen nieuwe rekening geopend.’
Als hij gaat uitzoeken wat er aan de hand is, blijken er zelfs meerdere rekeningen op zijn naam te zijn geopend. ‘Die ene pincode hadden we dus gelukkig toevallig onderschept’, begrijpt hij nu. ‘De bankrekeningen werden gelukkig direct opgeheven.’

Identiteitsfraude

Einde verhaal zou je denken. Maar niets is minder waar. Het is pas het begin. Zo komt Peter erachter dat er bijna 70.000 euro van zijn beleggingsrekening is verdwenen. Daarnaast worden er geregeld spullen op zijn naam besteld in webwinkels. De spullen ontvangt Peter niet, de facturen wel.
Hij doet meerdere malen aangifte bij de politie. Wanneer die hem bellen over de voortgang van het onderzoek melden ze dat bij een verdachte een laptop in beslag is genomen, waarop zijn gegevens tot in detail vermeld staan. ‘Ik werd zo paranoïde door al deze gebeurtenissen, dat ik uit voorzorg een ander telefoonnummer en een andere internetprovider heb genomen.’
Peter is het slachtoffer geworden van identiteitsfraude. Zijn online profiel was een van de vele die zijn verhandeld op de criminele handelssite Genesis Market, die deze week door de FBI is opgedoekt. Het was wereldwijd één van de gevaarlijkste websites op dit gebied. Hier werden niet alleen accountgegevens verkocht, maar daarbij ook een kopie van iemands online fingerprint, ofwel unieke digitale vingerafdruk. In combinatie met malware die de website ook leverde, kunnen hackers in feite iemands digitale leven overnemen. Zo was het bijvoorbeeld mogelijk om op naam van slachtoffers dingen te bestellen en te betalen in webwinkels of in bepaalde gevallen zelfs volledige bank-, crypto-, of beleggingsrekeningen te plunderen. Precies wat Peter is overkomen.

Grote impact

Met hulp van zowel de politie als een advocaat komt Peter er uiteindelijk na een lange strijd uit met alle partijen. Uiteindelijk leidt hij geen financiële schade, op de factuur van de advocaat na, en de kosten voor een nieuw paspoort. Maar de zaak heeft grote impact op zijn leven. ‘Ik had het gevoel als of ik in een groot zwembad alleen lag te trappelen en ik had geen idee hoe ik eruit moest komen’, verklaarde Peter onlangs bij de politie. ‘Het feit dat ik niet wist of het hierbij bleef of dat er nog meer narigheid zou kunnen gebeuren, voelde heel onheilspellend. Je bent constant alert en achterdochtig. Dit maakt je onzeker over het handelen in het betalingsverkeer. Zelfs bij het openen van e-mail ben je steeds angstig voor vreemde berichten.’
Peter vertelt dat hij weken bezig is geweest om zijn ‘online leven’ terug te krijgen. ‘Mijn vrouw zegt wel eens als jou ooit wat over komt, dan moet ik op les om te snappen hoe alles werkt. Maar ik weet nu hoe belangrijk verschillende wachtwoorden en tweestapsverificatie zijn.’

*Peter is een gefingeerde naam

Ben ik besmet?

Het is belangrijk om te controleren of jouw gegevens op de Genesis Market zijn aangeboden. Doe daarom vandaag nog de check op www.politie.nl/checkjehack. Als jouw e-mailadres is aangeboden op de Genesis Market, krijg je binnen enkele minuten een mail van de politie. Deze e-mail krijg je alleen als je bent besmet. Kijk vervolgens zowel in je inbox als spambox of je de mail van de politie hebt ontvangen. In de e-mail staat uitleg wat je moet doen.

Meer informatie

Ga voor meer informatie en tips naar de themapagina online fingerprint fraude.