Bodycams veelzijdiger inzetbaar
Belediging, bedreiging en mishandeling komen minder vaak voor als agenten bodycams dragen. Daarnaast kunnen de compacte camera’s ook meerwaarde hebben op andere vlakken. Dit blijkt uit twee onderzoeken in opdracht van de politie. Vooral in de opsporing en in het leren van incidenten valt voor de politie nog meer winst te behalen.
De politie heeft nu zo’n 2000 bodycams, verdeeld over alle eenheden. Het leeuwendeel (84 procent) van de 1130 politiemensen die aan de onderzoeken van Bureau Beke en Sander Flight Onderzoek & Advies meededen, heeft ervaring met de bodycam. Ze worden vooral gebruikt in de noodhulp (82 procent). Voor 86 procent van de ondervraagden heeft de bodycam (zeer) veel meerwaarde. Portefeuillehouder Theo van der Plas herkent dat. ‘We weten dat agenten zich daadwerkelijk veiliger voelen als ze een bodycam bij zich hebben. Zelfs al staat ‘ie niet altijd aan. Dat is zeker een mooi resultaat. Maar er zijn ook andere toepassingen voor de bodycam.’
Recherche
Ook in de opsporing, het recherchewerk, worden bodycambeelden gebruikt. Bodycams kunnen helpen om het feitelijke verloop van een incident te reconstrueren of om verdachten te identificeren. Zoals bij een incident in de nieuwjaarsnacht van 2020 op 2021. Een persoon gooide stenen en vuurwerk naar de politie. Een gemeentecamera filmde het, maar een capuchon en een sjaal maskeerden zijn gezicht. Een paar minuten eerder was dezelfde persoon ook al gefilmd door een agent met een bodycam, herkenbaar. De rechtbank achtte bewezen dat de in zijn onschuld volhardende verdachte wel degelijk degene was die stenen en vuurwerk gooide. Bodycambeelden kunnen dus het verschil maken tussen een veroordeling of vrijspraak. Politiemensen moeten zich daar meer bewust van zijn, vertelt Van der Plas. ‘Schrijft een agent niet in het proces-verbaal dat er bodycambeelden zijn, dan weten rechercheurs evenmin van het bestaan van het materiaal.’
Rechtszaal
Ook worden bodycambeelden in de rechtszaal nog maar weinig gebruikt. ‘We staan nog maar aan het begin van de digitale transformatie’, zegt Theo. ‘Dat vraagt digitale vaardigheid. Van onze mensen, maar net zo goed van officieren van justitie en rechters. Digitaal bewijs zie je meer en meer in het strafproces.’
Veelbelovend
Achteraf opnames uit de politiepraktijk bekijken om van te leren, is volgens het onderzoek de meest veelbelovende toepassing van bodycams. Elke eenheid heeft hier goede ervaring mee. Van der Plas: ‘Collegiale feedback, ondersteund met bodycambeelden maakt net zo goed deel uit van je vakmanschap. De bodycam helpt ons om iedere dag een stukje beter te worden.’
Live meekijken
Een andere nuttige en nog weinig gebruikte toepassing is de directe videoverbinding. ‘Live streamen, dat kunnen we niet zomaar doen’, benadrukt Van der Plas. ‘Daar zitten allerlei haken en ogen aan: je moet allereerst de privacy van burgers waarborgen. We zijn begonnen met de bodycam vanwege de veiligheid van onze collega’s. Gaandeweg zien we dat er ook andere toepassingen mogelijk zijn. Die andere toepassingen bekijken we stapsgewijs.’