Bewaken en beveiligen wordt hoofdtaak

De afgelopen twintig jaar is door de politie en andere organisaties flink geïnvesteerd in het stelsel Bewaken en Beveiligen. ‘Maar de laatste drie tot vier jaar is de politie ingehaald door een nieuwe werkelijkheid, die niemand voor mogelijk hield’, ziet directeur Bewaken en Beveiligen Willem Woelders. ‘Voorheen ging de politie uit van voorspelbaarheid. We namen actie op basis van concrete dreigingsinformatie. Nu is ook voorstelbaarheid een factor. En voorstelbaar is vrijwel alles gebleken. Denk aan de moorden op de broer van kroongetuige Nabil B., advocaat Derk Wiersum en Peter R. de Vries.’

Het aantal personen en objecten dat langdurig en intensief wordt bewaakt en beveiligd, is toegenomen en zal naar verwachting blijven stijgen. Voor de politie betekent deze nieuwe werkelijkheid dat het stelsel Bewaken & Beveiligen fors versterkt moet worden.

Nu zijn dagelijks heel veel politiemensen bezig met bewaken en beveiligen. De DKDB (Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging) zorgt voor persoonsbeveiliging, de Bewakingseenheid verricht persoonsbegeleiding en beveiligt strafprocessen zoals Marengo en Eris.  Hierbij wordt intensief samengewerkt met medewerkers van Defensie, Dienst Vervoer & Ondersteuning, Rechtbankbeveiliging, NCTV en Openbaar Ministerie. Teams Bewaken en Beveiligen en cameratoezicht beveiligen objecten. Daarnaast verzamelen medewerkers van de intell-organisaties binnen de eenheden en de Landelijke Eenheid informatie, om te duiden en dreigingsinschattingen te maken. Binnen de opsporing gaat veel capaciteit naar het opsporen van personen die verantwoordelijk zijn voor (strafbare) dreigingen en voorbereidingshandelingen voor de uitvoering daarvan.

De Koninklijke Marechaussee werkt met de DKDB inmiddels op een aantal terreinen samen en Willem Woelders wil die samenwerking verder intensiveren. Maar een aanzienlijk deel van de werkzaamheden op het gebied van bewaken en beveiligen wordt binnen de politie gedaan als neventaak, door de Bewakingseenheid. Deze eenheid telt momenteel 450 politiemedewerkers uit basisteams. Door de inzet van deze medewerkers staat de operationele sterkte van de politie onder grote druk. Door hun afwezigheid in de basisteams vallen daar immers gaten in de roosters die door anderen moeten worden opgevuld.

‘We zien dat de werkzaamheden van de Bewakingseenheid de laatste jaren een structureel karakter hebben gekregen. En daar komt naar verwachting de komende jaren geen verandering in’, zegt Woelders. ‘Mede om de druk op de basisteams te verlichten, gaat de politie van bewaken en beveiligen een hoofdtaak maken, net als bijvoorbeeld noodhulp en opsporing.’

Om het stelsel Bewaken en Beveiligen toekomstbestendig te maken, gaat de politie een nieuw organisatieonderdeel bouwen dat zich uitsluitend richt op bewaken en beveiligen. Wat gaat er onder meer gebeuren:

• • Uitbreiding hoogste segment (DKDB, Persoonsbeveiliging en Iris-team);
  • Inrichting van een nieuw organisatieonderdeel voor het middensegment, dat de BE vervangt. Daarvoor zijn minimaal 200 tot 250 mensen nodig;
  • Voor opsporingshandelingen die voortkomen uit dreigingen wordt overwogen om een aparte opsporingseenheid op te richten;
  • Er is een nationale ‘intell-tafel’, die versterkt en uitgebreid wordt, waar alle informatie uit het land samenkomt en wordt gedeeld in het stelsel
  • Het stelsel is en blijft decentraal in de eenheden, net zoals het nationale domein bij de DKDB blijft, maar  centrale coördinatie gaat ervoor zorgen dat informatie door eenheden op dezelfde manier wordt vertaald in maatregelen en er keuzes kunnen worden gemaakt bij schaarste.

Voor het nieuwe organisatieonderdeel, dat bij de Landelijke Eenheid wordt ondergebracht en valt binnen de portefeuille Crisis en Conflict Beheersing, is de komende jaren zo’n 100 miljoen euro nodig. De regering buigt zich in de voorjaarsnota over het gevraagde bedrag.

‘Onder meer door het werven en opleiden van nieuwe politiemensen, gaat het bouwen van het nieuwe domein desondanks jaren duren’, verwacht Woelders. ‘Ondertussen gaat het werk gewoon door. De druk op de politie op het gebied van bewaken en beveiligen zal de komende jaren dus onverminderd groot blijven. Waarbij ik wel de kanttekening wil maken dat de samenleving moet accepteren dat dreigingsrisico’s niet tot nul terug te brengen zijn. Als je dat wil, moet je mensen in zwaar bewaakte kazernes onderbrengen.’