Grensoverschrijdend gedrag op teams onacceptabel
Grensoverschrijdend gedrag binnen politieteams is de laatste jaren gedaald. Maar nog steeds ervaren politiemensen meer dan gemiddeld pesten, discriminatie en (soms seksuele) intimidatie op het werk. ‘Hier kunnen we niet tevreden mee zijn’, reageert plaatsvervangend korpschef Liesbeth Huyzer. ‘Elke zaak is er één te veel. Dit blijven we onvermoeibaar aanpakken.’
Aan de medewerkersmonitor 2020/2021 deden de 32358 politiemedewerkers mee. Van hen lieten 6711 medewerkers weten dat ze grensoverschrijdend gedrag hebben ervaren. Het gaat om pesten (12%), intimidatie (12%), discriminatie (6%), ongewenste seksuele aandacht (4%) en/of lichamelijk geweld (0,3%). Deze percentages zijn 6 tot 2 procentpunt lager dan in de eerdere meting. Maar nog steeds hoger dan de landelijk gemiddelden onder werknemers.
Plaatsvervangend korpschef Liesbeth Huyzer: ‘Op zich goed dat collega’s minder grensoverschrijdend gedrag ervaren maar het gaat in absolute getallen om veel collega’s die dit raakt. Elke zaak er één te veel. Bovendien moeten we nog zien of deze daling doorzet.’
Politiewerk
Grensoverschrijdend gedrag komt binnen vrijwel elk politieteam voor, zo blijkt uit het onderzoek. Geen enkele vorm van dergelijk gedrag komt voortdurend of vaak voor. Maar het blijft onverminderd nodig om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen en aan te pakken, benadrukt Huyzer. Dit ook omdat kenmerken van politiewerk een groter risico geven op dit soort gedrag. Zo is de mentale druk die politiemedewerkers ervaren aanzienlijk hoger dan het landelijk gemiddelde. Politiewerk is heftig werk. Je moet blind op elkaar kunnen vertrouwen. Daardoor is binnen de politie een familiecultuur ontstaan waarin het soms lastig is elkaar aan te spreken op ongewenst gedrag.
Bovendien zijn de teams groot, soms wel tweehonderd man. De politie kampt met een capaciteitstekort. Het lukt daardoor niet altijd om heftige ervaringen met elkaar te bespreken. Ook leidinggevenden hebben door de onderbezetting vaak te weinig tijd om deze problematiek voldoende aandacht te geven.
Legitimiteit
‘Grensoverschrijdend gedrag komt voor binnen alle organisaties’, zegt Huyzer. ‘Maar juist bij de politie raakt het direct aan onze legitimiteit. Het is ons werk om op te treden tegen grensoverschrijdend gedrag. En tegelijkertijd zijn wij ook gewoon mensen. Waar mensen samen komen, zie je helaas ook ongewenst gedrag zoals pesten, discriminatie en intimidatie, al dan niet seksueel. Dit wil je niet en daarom moet je er eindeloos je best voor doen dit tegen te gaan.’
Bespreekbaar maken
De politie maakte de afgelopen jaren dilemma’s en gedrag op de werkvloer steeds beter bespreekbaar. Dit gebeurt door gesprekken binnen politieteams. En onder meer via de theatervoorstelling hierover: Rauw. Deze is door 24.000 collega’s bezocht. Elk team heeft daarnaast een plan gemaakt waarin staat wat wordt gedaan om grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan. Ook kan het helpen dat de organisatie diverser is geworden. Het is algemeen bekend datgrensoverschrijdend gedrag sneller voor komt in monoculturen.
Algemeen beeld
De medewerkersmonitor gaat over meer onderwerpen. Zo geeft het onderzoek inzicht in ervaren werkdruk, burn-outklachten en ervaren agressie en geweld door burgers.
Het rapport laat ook in algemene zin een positiever beeld zien ten opzichte van de vorige meting uit 2016/2018. Politiemensen ervaren over het algemeen minder werkstress en meer werkplezier dan bij eerdere metingen. Dit geldt niet voor medewerkers in de wijk, bij tactische opsporing en intelligence. Zij ervaren juist meer stress dan voorheen en minder werkplezier.