‘Demonstratierecht waarborgen, maar zit grens aan’
Door het hele land treedt de politie deze dagen op bij protestacties van boeren tegen het stikstofbeleid van de regering. In tegenstelling tot vorige week zijn deze acties niet gecoördineerd en daarmee deels onvoorspelbaar. Met grotere gevolgen voor de (verkeers)veiligheid. ‘Demonstratierecht is een groot goed, maar er zitten grenzen aan’, aldus nationaal commandant Willem Woelders. ‘Als er sprake is van het verstoren van de openbare orde of er worden strafbare feiten gepleegd, dan treden we daar tegenop.’
Aanvankelijk was er door langzaam rijdende tractoren vooral veel overlast op de snelwegen, maar gaandeweg veranderde het protest naar verstoring van de openbare orde. Willem Woelders: ‘Zo waren er op verschillende wegen hooibalen in brand gestoken. Dat leverde gevaarlijke situaties op. In samenwerking met onder anderen de brandweer zijn deze onveilige situaties snel opgeheven.’ Sinds gisteren noteerde de politie enkele aanhoudingen, tientallen bekeuringen en een aantal inbeslagnames. Het was vooral onrustig in de regio’s Oost-Brabant en Oost-Nederland. Op de A28 dreigden meerdere mensen onwel te raken toen zij urenlang in de brandende zon in de file stonden, die werd veroorzaakt door een blokkade van tractoren op de snelweg.
‘In tegenstelling tot vorige week zijn deze acties meer versnipperd en niet gecoördineerd. Dat maakt ze onvoorspelbaar en onveiliger’, stelt Woelders. ‘De huidige situatie zorgt ervoor dat we nog meer moeten begrenzen. We doen voor eventueel nieuwe acties nogmaals een dringend beroep op de boeren om hun verantwoordelijkheid te nemen en niet te zorgen voor gevaarlijke situaties.’
Onvoorspelbaar
‘Het onvoorspelbare karakter en de mogelijke massaliteit van deze acties maakt dat we niet overal konden voorkomen dat boeren toch met tractoren de weg op zijn gegaan, of dat we in alle onveilige gevallen direct konden ingrijpen’, aldus Woelders. ‘Per situatie is gekeken naar wat op dat moment voor de politie haalbaar en het meest effectief is; (verkeers)veiligheid staat daarbij altijd voorop. Waar nodig zijn we gaan handhaven, bijvoorbeeld door de overtredingen te bekeuren. Vorige week werden ook al enkele honderden bekeuringen uitgeschreven. Als er sprake is van zeer gevaarlijke verkeerssituaties kan er ook achteraf nog – bijvoorbeeld met behulp van beeldmateriaal – worden gehandhaafd.’
Optreden
Gisteren 27 juni en vandaag voorkwam de politie op meerdere plekken in het land dat boeren de snelweg opgingen. ‘Politiecollega’s zijn ter plekke met de boeren in gesprek gegaan. Uitgangspunt is dat we de boeren aanspreken en verzoeken om weg te gaan. Waar nodig en mogelijk delen we boetes uit bij overtredingen of moeten we mensen aanhouden.’ Zo zijn gisteren boeren aangehouden die een politieauto op de A9 hadden geramd. In Oost-Nederland werden twee trekkers in beslag genomen. ‘Dit soort acties zijn ontoelaatbaar. De politie respecteert dat boeren voor hun belangen opkomen en demonstreren. Maar: dat protest mag nooit ten koste gaan van de veiligheid van andere weggebruikers en de openbare orde. Er zitten duidelijke grenzen aan.’