Meer drugslabs opgerold in Noord-Nederland in 2020

Daarmee zet de stijgende lijn van aantreffen van productielocaties van de afgelopen jaren door, zegt Joop de Schepper, Hoofd Operatiën voor de eenheid Noord-Nederland. “In 2019 zijn in Noord-Nederland zes drugslabs ontdekt en ontmanteld, in 2020 waren dat er in totaal elf. Dat is bijna een verdubbeling.”

Dumplocaties

Landelijk is er een dalende trend van het aantal dumplocaties zichtbaar. In Noord-Nederland is echter een stijging waarneembaar. In 2019 is er op twee plekken afval aangetroffen, in 2020 is dat aantal toegenomen tot dertien locaties. “Dat kan liggen aan het feit dat er in onze regio ook een stijging te zien is in het aantal opgerolde labs”, zegt De Schepper. “We zien bovendien dat er ook meer opslag van afval is op de productielocaties zelf.”

Crystal Meth

Op de aangetroffen productielocaties worden verschillende soorten synthetische drugs geproduceerd. Landelijk gezien is de meest in het oog springende ontwikkeling de stijging van het aantal productielocaties waar methamfetamine werd geproduceerd. Dit is, landelijk gezien, meer dan drie keer zoveel dan in 2019. “Ook in het Noorden hebben we daarmee te maken”, zegt De Schepper. Er zijn in 2020 vier locaties ontdekt waar methamfetamine werd geproduceerd. Net als elders in het land, is er daarmee een opvallende stijging van het aantal methamfetamine-labs in Noord-Nederland te zien. In 2019 zijn er geen methamfetaminelabs ontdekt in Noord-Nederland, de laatste was Zuidlaren in 2018.”

Machtspositie

Criminelen die synthetische drugs produceren of verhandelen verdienen daarmee veel geld. Met dit geld, maar ook met geweld en intimidatie proberen zij hun machtspositie te verstevigen. Ze kopen zich in de bovenwereld in en investeren drugswinsten in hun omgeving. Mede daarom geeft de politie in toenemende mate prioriteit aan de aanpak van (synthetische) drugscriminaliteit. “Deze criminele organisaties opereren op verschillende markten, zijn dynamisch en hebben flexibele verschijningsvormen en samenstellingen”, geeft De Schepper aan. “Om daar tegen op te treden moet je je als politie kunnen aanpassen om daarop in te kunnen spelen.”

Interventieteams

Sinds november zijn er in Noord-Nederland drie interventieteams actief om criminaliteit met grote maatschappelijke effecten aan te pakken. Daarmee investeert de politie onder andere in expertise en haar informatiepositie op het gebied van synthetische drugs. “Deze teams gaan informatiegestuurd te werk”, zegt De Schepper. “Dat betekent dat ze handelen op basis van informatie die uit onze intelligence, opsporing en wijkagenten naar voren komt, maar ook op basis van tips van burgers.”

In deze interventieteams zitten verschillende specialisten die deze informatie op hun eigen manier bekijken en beoordelen. “Constateren ze een probleem, dan besluit het team welke interventies er nodig zijn”, vertelt De Schepper. “Het gaat er om dat we de informatie van buiten en onze eigen intelligence en de interventieteams nu direct bij elkaar brengen zodat we sneller kunnen ingrijpen, waardoor de impact van ons handelen op de maatschappij groter is.”

In de praktijk betekent dat sneller en daadkrachtiger optreden. “Het oprollen van een lab en het vernietigen van aangetroffen drugs en grondstoffen dwarsboomt natuurlijk direct de productie maar ook de criminele organisatie erachter”, vertelt De Schepper. “We willen met deze interventieteams en hun aanpak zoveel mogelijk barrières opwerpen. Om de effectiviteit daarvan te vergroten, is niet alleen belangrijk om deze drugslabs op te rollen, maar ook samen op te trekken met justitie en rechtbanken. ”

‘Niet onder mijn neus’

Om het effect van de aanpak te vergroten, trekt de politie nauw op met andere overheidspartners. “Maatschappelijke weerbaarheid verkrijg je alleen met een gezamenlijk aanpak”, zegt De Schepper. “Preventie is daarbij essentieel. We moeten samen voorkomen dat criminele groeperingen nieuwe aanwas krijgen. Maar ook willen we voorkomen dat mensen met bijvoorbeeld loodsen of schuren op een afgelegen terrein deze, al dan niet bewust, verhuren aan criminelen.”

Vaak wordt de politie door omwonenden getipt op drugslabs. Mensen in de buurt zijn erg belangrijk als het gaat om het signaleren van drugslabs en het delen van informatie met de politie. Om die reden start volgende week de campagne ‘Niet onder mijn neus’, in samenwerking met het RIEC en LTO. ‘Met deze campagne willen we burgers bewust maken van het feit dat deze vorm van criminaliteit onder je neus kan plaatsvinden”, zegt De Schepper. “We gaan dieper in op hoe je de signalen van criminaliteit in jouw omgeving kan herkennen én wat jij vervolgens kan doen om ons te helpen in de opsporing en handhaving hiervan. Alle informatie die burgers hebben is welkom, hoe klein ook. Soms kan een klein detail nét het missende stukje zijn in de puzzel die wij moeten leggen.”

Zien, ruiken, horen

Drugslabs zijn te herkennen op verschillende manieren. Op een productielocatie zie je vaak een ingang waar grotere voertuigen (bestelbussen) naar binnen kunnen, zodat ze onopvallend in- en uit- kunnen laden. Vaak gebeurt dit op vreemde tijdstippen, bijvoorbeeld in de nacht. Ook zie je vaak dat er gesjouwd wordt met jerrycans of vaten. Een drugslab kun je ook ruiken, vaak komt er een chemische lucht vrij en ruiken mensen oplosmiddelen. Om te voorkomen dat mensen dit ruiken dichten criminelen kieren en ramen vaak met purschuim. De productieplaats is meestal goed afgeschermd en de inkijkmogelijkheden vaak geblindeerd. Bij een drugslab hoor je vaak een voortdurend zoemend, brommend geluid.

Groot risico

Drugslaboratoria en opslagplaatsen zijn een groot risico in woonwijken en op bedrijfsterreinen. Niet alleen het productieproces, maar ook de opslag van chemische stoffen is gevaarlijk voor mens, milieu en leefomgeving.  Heeft u tips over de aanwezigheid van dit soort criminele activiteiten? Geef dit dan door aan de politie via de politieapp of het meldformulier op politie.nl. Uiteraard kunt u uw informatie ook telefonisch doorgeven via 0900-8844. Liever anoniem blijven? Bel dan Meld Misdaad Anoniem via 0800-7000 of gebruik het meldingsformulier van M.