Excuses en sanctie na uitlatingen in WhatsApp-groep
Vijf agenten die zich in een WhatsApp-groep racistisch uitlieten, krijgen daarvoor een schriftelijke berisping. De onafhankelijke commissie AGFA, onder voorzitterschap van Job Cohen, kan zich met de opgelegde strafmaatregel verenigen. Politiechef Fred Westerbeke biedt daarnaast excuses aan namens de betrokken agenten voor de uitspraken die zij deden.
De uitlatingen zorgden voor veel verontwaardiging in de maatschappij, maar ook binnen de organisatie. Politiechef Fred Westerbeke: ‘Ik schrok van de uitlatingen in de berichten. Ik vind ze discriminerend, racistisch en kwetsend. Ik realiseer me dat deze uitspraken extra hard kunnen binnenkomen bij mensen met een migratieachtergrond en dat ik me slechts deels kan inleven in de pijn die iemand voelt bij dergelijke opmerkingen. Wij doen er alles aan om te zorgen dat we een politie voor iedereen zijn. En hoewel dat op veel fronten goed lukt, hebben we als organisatie stappen te zetten. Zowel de betrokken agenten als ik bieden excuses aan voor de uitspraken die zijn gedaan, en de pijn en mogelijk het wantrouwen die de woorden veroorzaakten.”
Uitgebreid onderzoek
De WhatsApp gesprekken vormden in juli 2020 aanleiding voor disciplinair onderzoek naar mogelijk plichtsverzuim door zes betrokken collega’s. Een van hen verliet in die periode de organisatie. Onderzoekers van het team Veiligheid Integriteit en Klachten (VIK) van de eenheid Den Haag hoorden de overige vijf en hielden de volledige conversatie van de acht maanden die de appgroep bestond tegen het licht. Naast de apps die eerder bekend werden, kwam daarbij ook een aantal andere kwetsende, racistische uitspraken naar voren. Daarnaast onderzochten ze de staat van dienst van de vijf collega’s en of er signalen of klachten zijn geweest van burgers of collega’s over hen. Daaruit blijkt dat dat de agenten hun werk professioneel en vanuit gelijkwaardigheid doen.
Sanctie
Op basis van de feiten en omstandigheden uit het onderzoek is plichtsverzuim vast komen te staan en krijgen de vijf betrokken politiemannen een schriftelijke berisping opgelegd. Daarmee komt er een aantekening in hun dossier en blijft dit een punt van aandacht voor hun leidinggevenden. De Adviescommissie Grondrechten en Functie-uitoefeningen Ambtenaren (AGFA), kan zich verenigen in de opgelegde strafmaatregel. In een toelichting stelt de commissie dat gezien de ernst en aard van het plichtsverzuim, afgewogen tegen de strafverzwarende en –verlichtende omstandigheden, deze disciplinaire straf passend is. De agenten begrijpen en accepteren deze straf.
Teleurgesteld
Fred Westerbeke: “Deze collega’s hebben veel mensen geraakt en teleurgesteld. Ook mij en de leden van de Driehoek met wie ik mijn besluit besprak. Ik neem hen dat kwalijk. Uit het onderzoek blijkt echter ook dat zij hun werk zonder aanziens des persoons doen en hulp bieden aan iedereen die dat nodig heeft. Dat maakt dat ik hen nog een kans bied om te laten zien dat hun excuses oprecht zijn en mijn vertrouwen in hun professionaliteit en vakmanschap terecht is.”
Belangrijkste opgave
Politiechef Westerbeke: “Ik zie een belangrijke opgave voor onze organisatie en alle politiemensen om in de praktijk te laten zien dat we een politie voor iedereen zijn. Dat betekent dat we moeten blijven werken aan het voorkomen van ongewenst gedrag zoals etnisch profileren of het doen van racistische uitspraken. Door er te zijn voor iedereen die ons nodig heeft en daarmee het vertrouwen van iedereen te hebben. Daarvoor hebben mijn eenheid en ik dit thema voor de komende jaren hoog op de agenda gezet, om daar structureel en actief aan te werken. Een belangrijk onderdeel daarvan is het realiseren van een meer diverse eenheid met talenten met verschillende achtergronden, waardoor wij een betere afspiegeling van onze samenleving worden.”